Op het Fair & Sustainable Festival deelde ik in het paneltalk mijn visie op duurzaamheid. Een van de vragen die naar voren kwam, ging over welke mogelijkheden ik zie om te verduurzamen in de kledingindustrie. De R-ladder zie ik als fijn hulpmiddel dat voor iedereen toegankelijk is om voor jezelf of als organisatie te bepalen op welke manier je kunt verduurzamen. In deze blog leg ik graag uit hoe de R-ladder is opgebouwd.
De R-ladder, oorspronkelijk de ladder van Lansink genoemd, bestaat uit verschillende niveaus die de mate van circulariteit weergeven. Hoe hoger het niveau hoe beter de keuze is voor het milieu. Op dit moment bestaat de uitgebreide versie van de ladder uit tien niveaus, zoals op de afbeelding te zien. Niet alleen bedrijven kunnen de R-ladder toepassen in de duurzame keuzes die worden gemaakt, ook voor consumenten zie ik hierin mogelijkheden. De eerste drie niveaus (Refuse, Rethink en Reduce) worden voor het gebruik van een product ingezet. Bij deze niveaus is het als consument bijvoorbeeld van belang om voor de koop van een kledingstuk na te denken of je het item wel echt nodig hebt. Voor bedrijven geldt dat ze voor de productie van een item nadenken of het bijvoorbeeld wel gemaakt moet worden of dat het op een duurzame manier geproduceerd kan worden.
Het vierde niveau ‘Reuse’ is voor consumenten een gemakkelijke manier om te verduurzamen. Het betekent namelijk het hergebruiken van complete items. Zo kun je vintage of tweedehands shoppen of kledingstukken ruilen met anderen. Het hergebruik van onderdelen van kledingstukken is ook een vorm van duurzaamheid. Mocht je kledingstuk een knoopje missen dan kun je het repareren (Repair) en is het item weer klaar om te dragen. Ook kun je het kledingstuk voor andere toepassingen gebruiken: zo kan je blouse misschien nog doorgaan als zelfgemaakte scrunchie.
Recyclen wordt vaak als optie genoemd voor het positief hergebruiken van kledingstukken. Toch is Recyclen het een na laatste niveau op de R-ladder. Dat komt omdat het kledingstuk eerst tot afval verwerkt wordt en daarvan weer nieuwe producten. In dit recycling proces gaat vaak de kwaliteit van grondstoffen omlaag, dit noemen ze ook wel downcycling. Zo maken recyclingbedrijven vaak van kledinggrondstoffen opvulmateriaal voor autobekleding. De laatste stap op de R-ladder is Recover. In het Recoverproces wordt afval verbrandt. Hoewel er in deze stap energie wordt opgewekt, is dit natuurlijk niet de meest schone manier om met het klimaat om te gaan.
Ik hoop dat ik je meer inzicht heb gegeven in deze ladder en hoe je als consument hier zelf ook gebruik van kunt maken. Voor mij is het in ieder geval een handig hulpmiddel om duurzaamheid te meten. Duurzaamheid voor je eigen consumptiegewoonte, maar ook hoe bedrijven en kledingmerken hiermee om gaan.
